Büyük Veri , internet ve veri tabanları üzerinde yapılan bütün paylaşımlara verilen isim olarak tanımlanabilir. Büyük Veri ile Eldeki verilerin analiz edilmesi ve bunun sonucunda kişilerin daha iyi tanınabilir hale gelmesini sağlamaktadır. Endüstri 4.0, insansız üretim, robot teknolojileri, otonom araçlar ve karanlık fabrika gibi gelişmeler, insanın sorumluluğunu azaltacak ve insanın çalışmasına en az ihtiyaç duyacak şekilde üretim hatları, fabrikalar ve teknolojik gelişmelere kapı aralamaktadır. Teknoloji de insan müdahalesinin minimum seviyede olmasını sağlar. İşlemlerin pek çoğunun robotlar ve yazılımlar ile gerçekleştirilmesi yönünde ilerlemektedir. Fakat durum ne olursa olsun bir noktada insan faktörünün kaçınılmaz olmuştur. İnsan kaynakları çalışmalarının önemini artırmaktadır.
İnsan Kaynakları Analitiği
İK, çalışan kaydı tutmak, işçi sayılarını belirlemek, bordrolama yapmak, çalışanların mesai ücretlerini belirlemenin yanında şirketlerin stratejik planlamalarında da söz sahibi olmaya başlamıştır. Kalifiye, teknik bilgi ve donanıma sahip, yetişmiş insan gücünün önem kazandığı bu günlerde bu kişileri örgüt içerisinde tutmak, örgütleri çalışanlar gözünde değerli hale getirmek insan kaynakları departmanının en önemli görevi haline gelmiştir.
Özellikle Big Data (büyük veri) kavramının hayatımıza girmesi ile insan kaynakları da soyut bir birim olmaktan çıkar. Somut veriler ile konuşabilen bir departman haline gelmeye başlamıştır. Gelişen teknoloji sayesinde çeşitli programlar ve araçlar ile insanlar adeta nicelleştirilmeye çalışılmaktadır. Bir nesne konumuna indirgenmeye çalışılmakta insanların seçimleri ve tercihleri önceden bilinebilir kılınmaya çalışılmaktadır. Eldeki verilerin analiz edilir. Bunun sonucunda kişilerin daha iyi tanınabilir hale gelmesi söz konusu bocalamaların son bulmasına katkı sağlamaktadır.
Büyük veri havuzundan elde edilen verilerin kişilere özel kurgulanması ve analiz edilmesi sonucu insan kaynakları birimi kişilere özel olarak hareket etme noktasında hissiyattan bağımsız olarak veriler ile hareket etme imkanı bulmaktadır. Özellikle pazarlama alanında aktif olarak yararlanılmaya ve hızla kullanılmaya başlanan büyük veri, müşterinin isteklerine anında yanıt verme, alternatif isteklere yönelik öneriler sunma, kişiye özel dijital reklamlar, sosyal medya paylaşımları ve konuşmalarını, cep telefonu veya internete bağlı cihazlar ile yapılan görüşmeleri analiz ederek kişiye özel ürün ve hizmet reklamları sunması günümüzde büyük verinin en aktif kullanıldığı alan konumundadır. Bu anlamda büyük veri ve insan kaynakları analitiği iş gücünü elde tutmak ve istenilen kişilerin işletme bünyesine katılımını sağlamak açısından önemli bir noktaya gelmektedir.
Büyük Veri Nedir?
Big Data, internet ve veri tabanları üzerinde yapılan bütün paylaşımlara verilen isim olarak tanımlanabilir. Bu paylaşımların içerisinde ise fotoğraf arşivleri, log dosyaları (internet hareketleri), müşteri/çalışan bilgileri, finansal dokümanlar, internete bağlı cihazlarda gerçekleştirilen çeşitli faaliyetler gibi farklı kaynaklardan gelen veri yığını yer almaktadır. İnsan kaynakları, personel yönetimi olarak ortaya çıktığı günden beri sürekli olarak veri toplamaktadır. Çalışanların yaşlarından, medeni hallerine, çalıştıkları saatlerden aldıkları ücretlere kadar pek çok verinin kaydını tutmaktadır. Önceleri el ile dosyalanan bu veriler büyük arşivlerin oluşmasına ve bir yığının oluşmasına sebep olmaktaydı. Günümüzde ise bilgisayarlar sayesinde bu veriler fiziki anlamda yer kaplamamakta ve öncekilerin aksine daha sistematik ve erişimi kolay bir halde depolanabilmektedir.
Günümüzde ise gelişmiş ve ileri dönük planlara sahip olan örgütler başta olmak üzere bu verileri kullanarak kendi insan sorunlarını analiz etmeye başlamış durumdadırlar. Bu analizler başlar başlamaz ise insan kaynakları analitiği gündeme gelmektedir ve örgütler insan kaynakları analitiği ile uğraşmaya başlamış olmaktadırlar. İnsan kaynakları analitiği ile uzun zamandır atıl bir vaziyette yalnızca birikerek bir köşede duran veriler, son derece kıymetli ve değerli birer analiz aracı haline dönüşmüş ve şirketlerin geleceklerini planlama konusunda yol gösterici bir konuma gelmiştir.
Büyük Veri Uygulama Örneği İnceleme
İnsan kaynakları departmanın büyük veriden yararlanılarak işe alımlarda, teşviklerde, çalışanı elde tutmada, daha iyi bir şirket kültürü oluşturmadan, çalışanlarca değerleri kabul edilen bir şirket izlenimi yaratmaya kadar pek çok alanda büyük veriden yararlanılabilir. Bir nevi insanları nesnel birer varlık haline getirme amacı ile kullanılmaya başlanmıştır. Büyük veri, insanların hangi durumlar karşısında nasıl tepki vereceğini tahmin etmek için bir araç konumunda kullanılmaya çalışılmaktadır. Bununla birlikte elimizde tuttuğumuz verileri atıl durumdan, aktif duruma getirerek ve bu verileri doğru analiz ederek, yorumlayarak daha iyi kararlar verebilmek, gerekli müdahaleler için örnek vakalar oluşturabilmek, taktiksel ve stratejik hareketleri daha isabetli yapabilmekte mümkün olacaktır. Büyük veri ve insan kaynakları analitiği kullanılarak kişilere özel reklam, hediye vb. kısaca kişileştirilmiş hizmet sunumu yapmak mümkün hale gelmiştir. Bu sayede de hem müşterilerin hem de çalışanların kendilerini özel hissetmeleri sağlanabilir duruma gelmiştir.
Büyük Veri ve insan kaynakları analitiğinin kişileri giderek nicelleştirir. Bir hale getirmesi şirketler açısından yararlı olsa da bu durum etik açısından son derece tartışmalı bir hal almaktadır. Ancak analitiğin kullanılmaya başlanması ile birlikte kişisel hissiyata güven duyma gereksinimi de ortadan kalkacaktır. Daha bilimsel, ön görülebilir ve sonuçlarının getirisi-götürüsü hesaplana bilir veri temelli kararlar alınmaya başlanacaktır. Yapılan analizler ile insan kaynakları politikalarının etkinliğini ve gerektiğinde farklı müdahaleleri de ölçümleyebilme imkanını elde edebileceğimiz bir durum oluşmaktadır.
İnsanların nesnel ve önceden tahmin edilebilir hale gelmesi şirketler açısından büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Kimin ne zaman nasıl bir beklenti içine gireceği, kişinin beklentisini dile getirmeden insan kaynakları departmanın bu beklentiye ilişkin bir çözüm ve öneri ile gelmesi kişinin örgüte olan bağlılığını üst düzeye çıkartacaktır. İnsanları önceden tahmin edilebilir hale gelmesini sağlar. Yetişmiş iş gücünü elde tutma noktasında da büyük yarar sağlamaktadır.